مرگ باتری گوشی با عادت های بدِ شارژ
باتری‌ها نقش مهمی در دنیای امروز دارند و در همه دستگاه‌های دیجیتالی، از گوشی‌های موبایل گرفته تا لپ تاپ و تبلت و هندزفری‌های بلوتوثی، از انواع باتری‌ها استفاده می‌کنند. پیشرفت‌های فناوری در باتری‌های لیتیومی در چند دهه اخیر باعث شده است تا حتی در ساعت‌های هوشمند و خودروهای برقی، باتری‌ها را به کار بگیرند. اما در کنار این پیشرفت‌ها، باورهای اشتباه زیادی در مورد نحوه عملکرد باتری‌های تلفن یا لپ تاپ و نحوه صحیح شارژ آن‌ها وجود دارد. در این نوشته قصد داریم بررسی کنیم که آیا عادت‌های اشتباه شما در شارژ کردن، می‌تواند به باتری آسیب برساند؛ همچنین بررسی خواهیم کرد که فناوری‌هایی مانند شارژ سریع یا شارژ بی‌سیم، چه تاثیری در بهبود عملکرد باتری‌ها دارند.
عادت‌های بد شارژ و نقش آن‌ها در آسیب به باتری
به احتمال زیاد تا الان بارها شنیده‌اید که می‌گویند، همیشه باتری دستگاه را کاملا تخلیه کنید و سپس آن را تا 100 درصد به شارژ بزنید. استدلال این افراد این است که اگر باتری را فقط 70 یا 80 درصد شارژ کنید، باتری در طول زمان این سطح شارژ را به‌عنوان سطح شارژ حداکثری در نظر می‌گیرد و ظرفیت باتری کاهش پیدا می‌کند.
اگر بخواهیم در مورد باتری دستگاه‌های جدید صحبت کنیم، باید بگوییم که این یک باور اشتباه است. اما در صورتی که بخواهیم از نظر تاریخی به این موضوع بپردازیم، خیلی هم اشتباه نیست. در دهه 1980 تا اوایل دهه 2000، لوازم الکترونیکی معمولا از باتری‌های نیکل-کادمیم (NiCd) و نیکل-متال-هیبرید (NiMH) استفاده می‌کردند. این نوع باتری‌ها را اگر به صورت اشتباه شارژ می‌کردید، باتری در طول زمان سطح شارژ جدید را یاد می‌گرفت؛ برای مثال، اگر همیشه باتری را 70 درصد شارژ می‌کردید، باتری یاد می‌گرفت که ظرفیت همان 70 درصد است. (به این حالت، اثر حافظه می‌گویند.)
اما از اواسط دهه 2000، باتری‌های لیتیوم با چگالی انرژی بالاتر جایگزین شدند و به دلیل تفاوت در شیمی این باتری‌ها، معمولا در برابر اثر حافظه مصون هستند. البته برخی از باتری‌های قابل شارژ AA و AAA همچنان از فناوری‌های نیکل-متال-هیبرید استفاده می‌کنند؛ چرا که در مقایسه با باتری‌های لیتیومی، در انبار دوام بیشتری دارند.
بنابراین در صورتی که باتری تلفن همراه یا لپ تاپ شما از نوع لیتیومی است، لازم نیست نگران اثر حافظه باشید؛ بلکه درست برعکس، باید تا جایی که می‌توانید این باتری‌ها را تا 100 درصد شارژ نکنید و نگذارید باتری به 0 درصد برسد.
روش شارژ صحیح باتری‌های جدید به چه صورت است؟
در مورد باتری‌های جدید، اگر بخواهید باتری را در تمام طول روز در شارژ 100 درصد نگه دارید، ممکن است دچار مشکل شوند؛ همچنین اگر باتری را هفته‌ها در صفر درصد نگه دارید، بازهم امکان آسیب آن وجود دارد.
در واقع، سطوح شارژ بسیار بالا به اجزای داخلی باتری مانند کاتد فشار وارد می‌کنند و باعث کاهش زودهنگام ظرفیت آن می‌شوند. سطوح شارژ بسیار پایین نیز می‌توانند باعث ایجاد شرایطی به نام تخلیه عمیق شوند که در مواردی نادر باعث افت ولتاژ به سطحی می‌شود که دیگر امکان شارژ باتری وجود ندارد. همچنین سطوح شارژ پایین همراه با دماهای پایین، باعث ایجاد تغییرات شیمیایی (پوشش لیتیومی) در باتری می‌شوند که می‌تواند عمر باتری را کاهش و حتی آن را ناایمن کند.
متخصصان توصیه می‌کنند که باتری‌های لیتیوم یونی را تا جای ممکن در سطح شارژ 20 تا 80 درصد نگه دارید تا همیشه قابل استفاده باشند.
اما نیازی نیست همیشه نگران این موضوع باشید؛ چرا که در صورت شارژ کردن تا سطح 100 درصد، بازهم می‌توانید سال‌ها از باتری استفاده کنید. اگر در نزدیکی پریز برق قرار دارید، هنگام رسیدن به شارژ 80 درصد، گوشی را از شارژ بکشید؛ اما اگر هیچ پریزی در نزدیکی شما نیست، می‌توانید گوشی را تا 100 درصد هم شارژ کنید.
در گوشی‌های آیفون گزینه‌ای وجود دارد که اگر آن را فعال کنید، باتری را تا 80 درصد شارژ می‌کند و ادامه آن را درست قبل از بیدار شدن شما از خواب، پر می‌کند. در لپ تاپ‌های اپل نیز ویژگی مشابهی وجود دارد که می‌توانید در صورت نیاز آن را فعال کنید.
آیا شارژ سریع یا شارژ بی‌سیم برای باتری ضرر دارد؟
در صورتی که این نوع شارژرها باعث افزایش دمای باتری شوند، احتمال آسیب وجود دارد. سازندگان گوشی‌های هوشمند، شارژ سریع را طوری برنامه‌ریزی کرده‌اند تا فقط چند دقیقه در سریع‌ترین حالت کار کند. این کار باعث می‌شود تا دمای گوشی بالا نرود و مشکلاتی مثل انفجار یا آتش‌سوزی به وجود نیاید. همچنین فناوری‌هایی مانند پخش‌کننده گرما، جلوی گرمای بیش از حد را می‌گیرند.
با لیست خرید عمده کلگی زیر به قیمت ارزان تر خرید کنید.
جمع‌بندی
بسیاری از باورهایی که در مورد شارژ باتری‌ها وجود دارد، در مورد باتری‌های جدید درست نیست؛ بنابراین نباید نگران این باورها باشید. در این نوشته سعی کردیم برخی از این باورها را توضیح دهیم تا درک درستی از این موضوع به دست آورید. فروشگاه داتیس مارت به عنوان مرکز پخش عمده لوازم جانبی موبایل برای تمامی همکاران تخفیف شگفت انگیز را در قالب سبدهای تخفیفی در لیست زیر آورده است. در اینجا علاوه بر قیمت عمده از تخفیفی بالای 10 تا 30 درصد بهره مند می شوید.
